Karolinische Kataster Dzielau

Zu einigen allgemeinen Informationen und Erläuterungen siehe Abschnitt Karolinische Kataster

Aus den Daten der Aufstellung erfährt man, dass der Ort Dzielau im Jahre 1723 folgende Struktur hatte: 1 Vogt, 8 Bauern, 3 Gärtner, 1 Müller und 1 Kleingärtner (bzw. Häusler mit einem Garten). Über im Ort ansässige Häusler und weitere Bewohner gibt der Kataster keine Auskunft, da diese für die Grundsteuererfassung keine entsprechende Bodennutzungen vorzuweisen hatten.

Untertanen-Spezifikation

Gärten-Nutzung

 

Name und Bezeichnung Größe (Aussaat) Wert Kapital
  Malder Scheffel Bewertung Th Sgr H Th Sgr H
Jacob Waniek, Bauer, Tätzgarten   2/4              
George Roßkosch, Gärtner. Tätzgarten   1              
Anton Siewior, Bauer, Tätzgarten   2/4              
Jacob Sigulla, Bauer (*), Tätzgarten   2/4              
Gesamtsumme   2 2/4 à 6 Th 1 6   10 10  

(*) Jacob Sigulla wird hier Bauer genannt, ist wohl aber ein Häusler mit einem kleinen Garten. Bei den weiteren Angaben werden explizit acht Bauern erwähnt und für diese werden auch entsprechend Ackerflächen angegeben. Jacob Sigulla ist keiner von diesen.

 

Vieh-Nutzung

 

Name und Bezeichnung Schafe Kühe

Ziegen,
4 auf eine Kuh gerechnet

Zuchtschweine,
5 Stück auf eine Kuh gerechnet
  Wert Kapital
  Viertel à 4, 3 oder 2 Th
Stück Stück Stück à 24, 20, 16 oder 12 Sgr
Th Sgr H Th Sgr H
Urban Krzizek, Vogt                        
      1     à 12 Sgr   12        
                         
die acht Bauern                        
      16     à 12 Sgr 8          
          8   1 8        
die übrigen vier Inwohner                        
      4     à 12 Sgr 2          
          1     4        
Gesamtsumme     21   9   12     100    

 

Säe-Werk

 

Name und Bezeichnung Col 1: Größe Col 2: Wintersaat Col 3: Sommersaat Wert Kapital
  Malder Scheffel Malder Scheffel Bewertung Malder Scheffel Bewertung  Th Sgr H Th Sgr H
Urban Krzizek, Vogt                            
Stück bei Wohnung   2/4                        
Stück beim Dorfe   2                        
Summe   2 2/4                        
        2/4 à 4 Th   2/4 à 2 Th   6        
        2/4 à 3 Th   2/4 à 1,5 Th   4 9      
Summe                   10 9 3 15 9
Mathes Lassock, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
Christoph Mikulla, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
Jacob Barton, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
George Czoßnek, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
Jacob Waniek, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
George Joßko, Bauer                            
beim Dorf 1                          
auf Mittl-Feld 1                          
auf Hinder-Feld 1                          
Summe 3                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        3 à 4 Th   3 à 2 Th 1 12        
        8 à 3 Th   8 à 1,5 Th 3          
Summe                 5 6   43 18  
Anton Siewior, Bauer                            
beim Dorf   8                        
auf Mittl-Feld   8                        
auf Hinder-Feld   8                        
Summe 2                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        2 à 4 Th   2 à 2 Th 1          
        5 à 3 Th   5 à 1,5 Th 1 21        
Summe                 3 15   30 5  
Andres Prockscha, Bauer                            
beim Dorf   8                        
auf Mittl-Feld   8                        
auf Hinder-Feld   8                        
Summe 2                          
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        2 à 4 Th   2 à 2 Th 1          
        5 à 3 Th   5 à 1,5 Th 1 21        
Summe                 3 15   30 5  
Johann Klinger, Müller
                           
bei der Wohnung 1 6                        
Summe 1 6                        
        1 à 6 Th   1 à 3 Th   18        
        2 à 4 Th   2 à 2 Th 1          
        3 à 3 Th   3 à 1,5 Th 1 3        
Summe                 2 21   23 23  
George Roßkosch, Gärtner                            
Feld beim Dorf   9                        
Summe   9                        
        1 à 4 Th   1 à 2 Th   12        
        2 à 3 Th   2 à 1,5 Th   18        
Summe                 1 6   10 10  
Mathes Kowatzko, Gärtner
                           
Fed beim Dorf   6                        
Summe   6                        
        2 à 3 Th   2 à 1,5 Th   18        
Summe                   18   6 6  
Johann Webierek, Gärtner                            
bei der Wohnung   2/4                        
Feld beim Dorf   2                        
Summe   2 2/4                        
        3/4 à 3 Th   3/4 à 1,5 Th   6 13,5      
Summe                   6 13,5 2 8 7
                             
Gesamtsumme 25 2 8 4,5 à 6 / 4 / 3 8 4,5 à 3 / 2 / 1,5
44 8 4,5 369 12 13,5

 

 

Untertanen-Bekenntnis-Tabelle

Aus den Einzelspezifikationen ergibt sich dann die zusammenfassende Bekenntnis-Tabelle:

 

Nutzungsart

Nutzung Kapital
  Th Sgr H Th Sgr H
Gärten            
  Malter Scheffel              
      à 8 Th            
    2 2/4 à 6 Th 1 6   10 10  
      à 4 Th            
      à 3 Th            
                   
Vieh-Nutzung            
Schafe                  
Kühe Stück   à 24 Sgr            
      à 20 Sgr            
      à 16 Sgr            
    21 à 12 Sgr 10 12   87 12  
Schweine Stück 9 à 4 Sgr 1 12   12 12  
                   
Säe-Werk            
Wintersaat Malter Scheffel              
      à 8 Th            
  8 4 3/4 à 6 Th 29 13 9 246 8 9
  à 4 Th
  à 3 Th
Sommersaat Malter Scheffel              
      à 4 Th            
  8 4 3/4 à 3 Th 14 18 13,5 123 4 4,5
  à 2 Th
  à 1,5 Th
                   
                   
Gesamtsumme       57 14 4,5 479 22 13,5

Ausgefertigt am  März 1723. Unterschrieben vonUrbanus Krzizek (Vogt), sowie George Joischko und Christoph Mikulla (Älteste)

Untertanen-Befund-Tabelle

Bei der Überprüfung durch die Rektifikationskommission wurden folgende Motifikationen vorgenommen:

  1. Die Bodenqualität der Gärten wurde höher eingestuft, so dass hier 8 Thaler pro Malter angesetzt werden.
  2. Bei der Viehnutzung wurden die Anzahl der Kühe auf 30 Stück erhöht, sowie deren Qualität auch höher eingestuft: 20 Sgr anstatt 12 Sgr pro Stück.
  3. Beim Säewerk wurde die Ackerfläche für die Winter- und Sommersaat um 1 Malter und 3 Scheffel erhöht (es blieb weniger als ein Drittel brach liegen). Außerden wurde hier auch die Bodenqualität besser eingestuft als von den Bewohnern angegeben.

Somit wurde folgende Befund-Tabelle festgesetzt, die im Ergebnis ein 100% höheres Ergebnis ausweist als die Selbstauskunft der Bewohner:

Nutzungsart

Nutzung Kapital
  Th Sgr H Th Sgr H
Gärten            
  Malter Scheffel              
    2 2/4 à 8 Th 1 16   13 21 6
      à 6 Th            
      à 4 Th            
      à 3 Th            
                   
Vieh-Nutzung            
Schafe                  
Kühe Stück   à 24 Sgr            
    39 à 20 Sgr 25          
      à 16 Sgr       208 8  
      à 12 Sgr            
Schweine Stück 9 à 4 Sgr 1 12   12 12  
                   
Säe-Werk            
Wintersaat Malter Scheffel              
  3 10 à 8 Th 30 16        
  3 8 à 6 Th 22          
  1 6 1/2 à 4 Th 6 4        
      à 3 Th            
Sommersaat Malter Scheffel              
  3 10 à 4 Th 15 8        
  3 8 à 3 Th 11          
  1 6 1/2 à 2 Th 3 2        
      à 1,5 Th            
Summe       88 6   735 10  
                   
Gesamtsumme       116 10   970 3 6

Ausgefertigt am 12. Juni 1725. Unterschrieben von Erdmann Jaroslav von Lichowsky, George Leopold von Skronsky, Johann Christoph Lange